لوگوی فیلسین لوگوی فیلسین
بستن
مشاهده همه نتایج مربوط به “ ”
  • منو
  • ورود
  • تبلیغات در فیلسین
  • سینما
  • اخبار
  • مشارکت
  • رسانه
جشنواره ها
  • اسکار
  • کن
  • فیلم فجر
  • جهانی فیلم فجر
  • سینما حقیقت
  • فیلم شهر
  • بین‌المللی فیلم شهر
  • فیلم کوتاه تهران
  • فیلم سبز ایران
  • کودکان و نوجوانان
سینما
  • اکران این هفته
  • محبوب ترین فیلم ها
  • فیلم های در حال اکران
  • جدول فروش
  • اخبار سینما
  • فیلم‌های گروه هنر و تجربه
بازیگران
  • ستاره ها
شبکه خانگی و تلوزیون
  • اخبار شبکه خانگی
  • اخبار تلوزیون
آخرین اخبار
  • اخبار ویژه
داغ ترین اخبار
  • سینما و تلوزیون
اخبار بازیگران
  • سینما و تلوزیون
اخبار فیلم ها
  • سینما
مشارکت‌کنندگان
  • مشارکت‌کنندگان برتر
ایجاد
  • ایجاد شخص جدید
  • ایجاد اثر جدید
راهنمای مشارکت در فیلسین
  • راهنمای مشارکت کاربران در فیلسین
ویدیو ها
  • تیزرها
تصاویر
  • عکس های هفته
  • گزارش تصویری
  • ورود
  • تبلیغات در فیلسین
  • سینما
    • جشنواره ها
      • اسکار
      • کن
      • فیلم فجر
      • جهانی فیلم فجر
      • سینما حقیقت
      • فیلم شهر
      • بین‌المللی فیلم شهر
      • فیلم کوتاه تهران
      • فیلم سبز ایران
      • کودکان و نوجوانان
    • سینما
      • اکران این هفته
      • محبوب ترین فیلم ها
      • فیلم های در حال اکران
      • جدول فروش
      • اخبار سینما
      • فیلم‌های گروه هنر و تجربه
    • بازیگران
      • ستاره ها
    • شبکه خانگی و تلوزیون
      • اخبار شبکه خانگی
      • اخبار تلوزیون
  • اخبار
    • آخرین اخبار
      • اخبار ویژه
    • داغ ترین اخبار
      • سینما و تلوزیون
    • اخبار بازیگران
      • سینما و تلوزیون
    • اخبار فیلم ها
      • سینما
  • مشارکت
    • مشارکت‌کنندگان
      • مشارکت‌کنندگان برتر
    • ایجاد
      • ایجاد شخص جدید
      • ایجاد اثر جدید
    • راهنمای مشارکت در فیلسین
      • راهنمای مشارکت کاربران در فیلسین
  • رسانه
    • ویدیو ها
      • تیزرها
    • تصاویر
      • عکس های هفته
      • گزارش تصویری
    • گیشه
  • اخبار داغ
  • آخرین اخبار

دغدغه‌ی نوستالژی‌بازی

سینما نیمکت

  • توسط دانیال حسینی
دغدغه‌ی نوستالژی‌بازی

«سینما نیمکت» به ‌واسطه رویکرد خاصش در انتخاب لحظات خاطره‌انگیز سینمایی و لحن فانتزی فیلم آزاردهنده‌ای نیست. می‌توان دو ساعت برای آن وقت صرف کرد و با ارجاع‌هایش همراه شد و با خاطره‌بازی‌هایش سر ذوق آمد اما ارتباط با فیلم از این سطح فراتر نمی‌رود.

توجه: خطر لو رفتن داستان فیلم

«سینما نیمکت» اولین تجربه سینمایی کارگردان با سابقه تئاتر، محمد رحمانیان است. اکران و نمایش فیلم به دلیل روایت متفاوت و موضوع خاص‌پسند به گروه هنر و تجربه واگذار شد و فیلم این روزها به نمایش درآمده است. حضور کارگردان‌های تئاتری در سینما همیشه موضوع بحث‌های مختلف بوده است. از نمونه‌های متاخر می‌توان علی رفیعی را مثال زد که با دو فیلم «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» و «آقا یوسف» در سینما حضور پیدا کرد و واکنش‌های ضد و نقیضی را دریافت کرد. حضور محمد رحمانیان هم با کمبودهایی همراه شده که در سال‌های قبل و در مورد باقی تئاتری‌ها وجود داشته‌. اما «سینما نیمکت» در ارزیابی نهایی فیلم بی‌ارزشی نیست. داستان در مورد سال‌های ممنوعیت ویدیو و بیکار شدن یک عشق فیلم به نام ناصر است. در ابتدای داستان انبوه نوارهای ویدئویی ناصر را به آتش می‌کشند و او راهی زندان می‌شود. در زندان پس از آشنایی با دوبلوری قدیمی به مجموعه‌ای گران‌بها از فیلم‌های مطرح آن سال‌ها دست پیدا می‌کند. ناصر پس از تماشای چندباره همه فیلم‌ها تصمیم می‌گیرد به مناطق دورافتاده و روستایی سفر کند و به شکل تک‌نفره فیلم‌ها را برای مردم بازی کند. چند مانع بر سر راه این خط داستانی و چند خرده‌پی‌رنگ کم‌حجم پیشروی داستان را تا پایان شکل می‌دهند.

فیلم مایه‌های داستانی زیادی را مورد استفاده قرار نمی‌دهد و بیشتر از تکیه ‌بر روی شخصیت‌ها و احساساتشان، بر ارجاعات سینمایی و بازی‌کردن با نوستالژی‌ها تمرکز می‌کند. بنابراین گره‌افکنی و گره‌گشایی خاصی در آن دیده نمی‌شود و اندک موانع پیش روی شخصیت‌ها به ‌سادگی حل شده و وسیله‌ای برای ارجاعات خاطره‌انگیز بعدی می‌شوند. با توجه به این که هدف اصلی فیلم سرک‌کشیدن به تجربه‌های سینمایی ماندگار و بازی‌کردن با آن‌هاست می‌توان دلیل حضور در گروه هنر و تجربه را درک کرد. مخاطبی که آثار مطرح تاریخ سینما را ندیده باشد و با آن‌ها خاطره نداشته باشد به ‌سختی می‌تواند با «سینما نیمکت» همراه شود. بنابراین عشق فیلم بودن برای ارتباط گرفتن با فضا و داستان مانند یک پیش‌نیاز ضروری است. یک ‌سوم ابتدایی فیلم از استحکام روایی بهتری برخوردار است و می‌توان گفت یکی از بهترین مقدمه‌چینی‌ها در میان فیلم‌های سال است. ناصر روزنامه‌ای را در دست می‌گیرد که در آن خبر از پایان ممنوعیت ویدیو داده شده است. روزنامه توسط زنی به نام ملی برای او فرستاده شده و این نام باعث می‌شود ناصر به یاد اتفاقاتی در گذشته بیفتد. پس‌ از آن به فلاش‌بک می‌رویم و سرگذشت ناصر موضوع روایت فیلم می‌شود. آتش‌گرفتن نوارها و به زندان افتادن ناصر به‌ خوبی بر مخاطب اثر گذاشته و او را در فضای عاطفی خاص خود غرق می‌کند. کشف گنجینه سینمایی توسط ناصر به بهترین شکل زمینه را برای رفتن به بخش بعدی داستان فراهم می‌کند اما پس‌ از آن نوعی تغییر رویکرد را در داستان‌گویی شاهد هستیم. ذکر این نکته ضروری است که فلاش‌بک استفاده شده در فیلم از معدود نمونه‌های حاضر در سینمای ما است که علاوه بر تأثیر روایی همیشگی در ایجاد جذابیت و بازی با میزان آگاهی مخاطب، با کارکرد ساختاری هماهنگ با موضوع فیلم همراه شده است. برای فیلمی که دغدغه اصلی‌اش چیزی جز نوستالژی بازی نیست چه شگردی بهتر از فلاش‌بک؟

متأسفانه فیلم پس از مقدمه‌ای که ذکر شد عملن داستان‌گویی را کنار می‌گذارد. زمان صرف نمایش‌های تک‌نفره ناصر و واکنش‌های مردم می‌شود. چند نمایش او را مشاهده می‌کنیم و پس‌ از آن اشکان خطیبی با ویالون و شمایل عجیبش وارد فیلم می‌شود. نحوه ورود او وقت زیادی را در فیلم اشغال نمی‌کند و دوباره شاهد اجراهای حالا دو نفره آن‌ها هستیم. این طرح در مورد دو شخصیت دیگر هم تکرار می‌شود. ملی (مهتاب نصیرپور) و هومن برق‌نورد با کمترین جزییات داستانی وارد فیلم می‌شوند و در کنار بقیه به بازسازی فیلم‌ها می‌پردازند. در چنین فضایی که شخصیت‌پردازی اولویت نیست باید عنصر دیگری مورد توجه واقع شده باشد و آن چیزی جز خاطره‌بازی با سینما نیست. خود رحمانیان هم متوجه بوده که این شگرد برای پیش بردن داستان فیلم و فضاسازی کافی نیست. تلاشی در فیلم وجود دارد تا بین آثار سینمایی انتخابی و موضوع آن‌ها با موقعیتی که شخصیت‌ها در آن قرار دارند ارتباط برقرار شود. از مقدمه به بعد هر جا این پیوند قوی‌تر شکل گرفته، فیلم به تأثیرگذاری بهتری دست پیدا می‌کند و هر جا پیوند ضعیف است یا اصلا به آن فکر نشده ارتباط مخاطب با فیلم کاملا محدود می‌شود. برای مثال می‌توان از حضور گروه در آسایشگاه روانی و بازسازی فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» به ‌عنوان یکی از بهترین سکانس‌ها نام برد که فیلم انتخابی برای بازسازی و موقعیت اجرای آن به پیوند قدرتمندی می‌رسند و ناصر با تماشای چهره‌های درهم‌رفته بیماران پایان فیلم را تغییر می‌دهد.

رحمانیان در بخش‌هایی از فیلم تلاش کرده تا محل اجرای نمایش‌ها (قهوه‌خانه‌ای دورافتاده) را به استعاره‌ای از جامعه تبدیل کند. حضور گروهی از اراذل‌واوباش که برای ناصر و گروهش تعیین‌تکلیف کرده او را مجبور به سانسور می‌کنند در همین راستا تعریف می‌شود. همچنین زمانی که گروه از سانسور سر باز می‌زند همین اوباش هستند که وارد صحنه می‌شوند و با جوک‌های سطحی و حرکات مبتذل سر مردم را گرم می‌کنند. در نتیجه اینجا اشاره‌ای هم به دوگانه هنر فاخر و سخیف می‌شود که البته همه این اشاره‌ها صرفا در شکل دادن به فضای عاطفی فیلم مؤثر واقع می‌شوند و نمی‌توان در این سطح توقع نگاه جامعه‌شناسانه از آن‌ها داشت. مشکلی که گاهی آزاردهنده می‌شود نگاه خیلی فانتزی و نمایشی به رویدادهاست. برای مثال شمایل ترسیم شده از گروه اوباش یا برخی تماشاگران از شدت فانتزی بودن حالتی کودکانه پیدا کرده است یا سکانس ویالون‌زدن خطیبی در میان برف‌ها از شدت نمایشی بودن در موقعیتی جدا از کلیت فیلم قرار می‌گیرد و قابل‌ درک نیست. این مشکلات در کنار عدم توجه به شخصیت‌پردازی جدی باعث شده تنها محور اثرگذاری فیلم ارجاعات سینمایی و خاطره‌بازی‌ها باشد. در نتیجه قدرت و ضعف فیلم کاملا به قدرت و ضعف ارجاع‌ها وابسته شده است. چنانکه ذکر شد پیوند بین فیلم‌های بازسازی شده و موقعیت‌های داستانی به ‌طور کل چندان فکر شده نیست هرچند در برخی سکانس‌های خاص دست‌آوردهایی دیده می‌شود. موضوعات جانبی مرتبط با ارجاع‌ها از جمله سانسور و عشق و جدایی و... از سطح روایت فانتزی‌گونه فیلم فراتر نمی‌روند و صرفا در لحظه قابل‌طرح هستند چرا که شخصیت‌پردازی‌ای دیده نمی‌شود. «سینما نیمکت» به ‌واسطه رویکرد خاصش در انتخاب لحظات خاطره‌انگیز سینمایی و لحن فانتزی فیلم آزاردهنده‌ای نیست. می‌توان دو ساعت برای آن وقت صرف کرد و با ارجاع‌هایش همراه شد و با خاطره‌بازی‌هایش سر ذوق آمد اما ارتباط با فیلم از این سطح فراتر نمی‌رود.

منبع: سایت نقد فارسی
محمد_رحمانیان سینما نیمکت (1395) دانیال_حسینی
ارسال

نقدهای مرتبط

  • بازی با خاطره‌های شیرین

  • قصه‌ای رها از تاریخ و جغرافیا

  • هجوآمیز و دیوانه‌وار

  • ناگفته‌های جامانده

  • قابل بحث اما کم‌رمق

  • نمونه‌های تکرار شونده

مشاهده همه نقدهای مرتبط

آخرین اخبار

  • دلایل تحریم جشنواره از طرف «روز صفر»

  • سرانجام فجر 38/«خورشید» بهترین فیلم جشنواره

  • آسیایی‌ها بر قله‌ی اسکار 2020

  • «خون شد» بدون نشست

  • روز نهم جشنواره فیلم فجر/«پوست»

  • روز نهم جشنواره فیلم فجر/ «دشمنان»

  • روز هشتم جشنواره فیلم فجر/«من می‌ترسم»

  • روز هشتم جشنواره فیلم فجر/«پدران»

مشاهده همه اخبار

چهره ها

رضا میرکریمی

رضا میرکریمی

پریناز ایزدیار

پریناز ایزدیار

فریدون جیرانی

فریدون جیرانی

طناز طباطبایی

طناز طباطبایی

بهرام بیضایی

بهرام بیضایی

جواد عزتی

جواد عزتی

کمال تبریزی

کمال تبریزی

بهنوش بختیاری

بهنوش بختیاری

محمدرضا فروتن

محمدرضا فروتن

ناصر تقوایی

ناصر تقوایی

کیومرث پوراحمد

کیومرث پوراحمد

شاهرخ استخری

شاهرخ استخری

کیانوش عیاری

کیانوش عیاری

مهرداد صدیقیان

مهرداد صدیقیان

صابر ابر

صابر ابر

سامان مقدم

سامان مقدم

لیلا حاتمی

لیلا حاتمی

مسعود جعفری‌جوزانی

مسعود جعفری‌جوزانی

آیا میدانید ؟

  • آرامش در حضور دیگران

    این فیلم بر اساس داستانی از غلامحسین ساعدی به نام آرامش در حضور دیگران از مجموعه‌ی "واهمه‌های ‌بی‌نام و نشان" نوشته شده است.

  • 360 درجه

    «سام قریبیان» درباره‌ی ساخت این فیلم می‌گوید: «این اثر یادآورسینمای گذشته و ادای دین به فیلم‌هایی است که در دوران نوجوانی دوست داشته‌ام.»

  • سارا و آیدا

    این فیلم در دهمین جشنواره بین المللی فیلم جایپور جایزه بهترین فیلم آسیایی را دریافت کرد.

  • مرداد

    این فیلم نخستین تجربه‌ی بلند سینمایی بهمن کامیار در مقام کارگردانی است.

  • بینوایان

    این فیلم در جشنواره فیلم کوتاه آلمریا ۲۰۱۷ برنده جایزه بهترین طراحی صحنه شد و علاوه بر این به جشنواره‌های مختلفی از جمله بروکلین ۲۰۱۷ و پام اسپرینگز ۲۰۱۸ راه پیدا کرده است.

آخرین اشخاص به روز شده

مهرداد عباس‌پور

مهرداد عباس‌پور

بهرام افشاری

بهرام افشاری

ژاله کاظمی

ژاله کاظمی

علی‌رضا موسلانی

علی‌رضا موسلانی

هستی مهدوی‌فر

هستی مهدوی‌فر

متین برونسی

متین برونسی

ابراهیم امینی

ابراهیم امینی

مجید نوربخش

مجید نوربخش

محسن فضلی

محسن فضلی

احسان غفوریان

احسان غفوریان

مجید لیلاجی

مجید لیلاجی

شهره لرستانی

شهره لرستانی

آخرین آثار به روز شده

انفرادی

انفرادی

سونامی

سونامی

آشفته‌گی

آشفته‌گی

زیر نظر

زیر نظر

23 نفر

23 نفر

جان‌دار

جان‌دار

خداحافظ دختر شیرازی

خداحافظ دختر شیرازی

خانه پدری

خانه پدری

ناگهان درخت

ناگهان درخت

طلا

طلا

لیلاج

لیلاج

پرده توری

پرده توری

آخرین جشنواره های به روز شده

مشاهده همه جشنواره ها
سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر

هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر

هفتاد و دومین جشنواره فیلم کن

هفتاد و دومین جشنواره فیلم کن

سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر

سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر

نود و یکمین دوره جوایز اسکار

نود و یکمین دوره جوایز اسکار

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر

دوازدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی

دوازدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی

سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران

سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران

سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سومین جشنواره فیلم سلامت

سومین جشنواره فیلم سلامت

  • logo-samandehi
  • دانلود اپلیکیشن فیلسین ویدیو
  • درباره ما
  • تماس با ما
با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید
  • instagram
  • telegram
  • googlePlus
  • twitter
  • facebook
  • aparat
  • درباره ما
  • تماس با ما
تمامی حقوق متعلق به فیلسین است. © 1395