نقش‌های زیادی در سینما ماندگار شدند که بسیاری از آن‌ها کاراکتر پدر خانواده بودند. به مناسبت روز پدر، پدران ماندگار سینمای ایران را مرور می‌کنیم.
در این گزارش یاد می‌کنیم از بازیگرانی که در نقش پدر نام خود و کاراکتر پدر را در سینما جاودان کردند.
محمدعلی کشاورز:
بی‌شک یکی از ماندگارترین پدران تاریخ سینما، «اسدالله خان» با بازی درخشان محمدعلی کشاورز در سریال «پدرسالار» است.
داستان این سریال تلویزیونی ایران نیز با محوریت نقش «اسدالله خان» نوشته شده است. اسدالله‌خان پدری مهربان، خانواده دوست و دلسوز و در عین حال سختگیر و پرصلابت است. او بر این باور است که همۀ پسرانش پس از ازدواج می‌بایست در خانۀ بسیار بزرگ او زندگی کنند و همین امر باعث بروز مشکلات حادی در خانواده شده و این خانواده را تا آستانه نابودی می‌کشاند که در نهایت تدبیر اسدالله خان خانواده را نجات می‌بخشد.
ابهت محمدعلی کشاورز در این نقش به اندازه‌ای طبیعی است و احساس نوستالژیک از یک پدر واقعی ایرانی به همراه دارد که به راحتی از ذهن مخاطب پاک نمی‌شود. با وجود نقش‌های متعددی که این بازیگر به ایفای آن پرداخته اما هنوز این اثر جز بهترین‌های کارنامه‌ی کاری‌اش محسوب می‌شود.
علی نصیریان:
نصیریان، پدر آشنای سینما و تلویزیون است. قطعاً بازی درخشانش در فیلم سینمایی «بوی پیراهن یوسف» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و سریال «میوه ممنوعه» به کارگردانی حسن فتحی جزو به یادماندنی‌ترین نقش آفرینی‌های او در نقش «پدر» بوده است.
با وجود تفاوت عمده ای که میان این دو اثر وجود دارد اما در نهایت در هر دوی این آثار نصیریان یک پدر تمام عیار است. او در فیلم «بوی پیراهن یوسف» يكی از بهترين بازی‌های خود را به نمايش گذاشت. پدری که در فقدان پسر مفقودالاثرش در جنگ تحمیلی مجنون شده است، پدری عاشق که می‌خواهد همه شهر را برای ورود فرزندش چراغان کند اما در نهایت به فرزندش نمی‌رسد. در «میوه ممنوعه» بازی نصیریان تفاوت زیادی دارد. در این اثر فردی متدین به نام حاج یونس است. ناگهان عاشق دختری جوان شده و این مسئله باعث به وجود آمدن اختلافاتی میان اعضای خانواده می‌شود. اما پدر در نهایت از اقدام خود پشیمان شده و خانواده را دوباره دور هم جمع می‌کند.
خسرو شکیبایی:
در فیلم‌ها و سریال‌های زیادی پدر بوده اما بازی‌اش در ۴ فیلم «خواهران غریب» به کارگردانی کیومرث پوراحمد، «کیمیا» به کارگردانی احمدرضا درویش، «دست‌های خالی» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی و «دل شکسته» به کارگردانی علی رویین‌تن جزو به یادماندنی ترین آثارش در نقش یک پدر بوده است. عمو خسرو در «خواهران غریب» پدری است که مسئولیت سرپرستی یکی از دختران دوقلوی خود را بعد از جدایی از همسرش بر عهده دارد و نسبت به او احساس مسئولیت زیادی می‌کند. در «کیمیا» پدری است که حسرت درونی زیادی بابت ندیدن دخترش دارد، در «دست‌های خالی» پدری است که وقتی فرزند خود را در آستانه اعدام می‌بیند برآشفته شده و با راز و نیاز می‌خواهد که فرزندش نجات پیدا کند و معجزه برایش اتفاق می‌افتد.
خسرو شکیبایی به دلیل تلفیق تکنیک و احساس همیشه بازی‌های خود در نقش‌های مشابه را به بهترین شکل ممکن بازی کرده است. بدون شک یکی از به یادماندنی‌ترین پدران سینمای ایران است که در تلویزیون هم نمی‌توان نقش‌های ماندگارش را به یاد نیاورد. بازی بی‌نظیرش در «خانه سبز» یادآور یک پدر متفاوت آن روزهای تلویزیون ایران است.
پرویز پرستویی:
بازی بی‌نظیرش در فیلم‌های سینمایی «به نام پدر» و «آژانس شیشه‌ای» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و «مهمان داریم» به کارگردانی محمدمهدی عسگر‌پور و همچنین سریال تلویزیونی «زیر تیغ» به کارگردانی محمدرضا هنرمند جزو به یادماندنی‌ترین نقش‌های «پدری» هستند که این بازیگر تاکنون آن را به تصویر کشیده است.
«به نام پدر» درباره رابطه پدری بسيجی و دختر جوان اوست كه مين‌‌های باقيمانده از دوران جنگ باعث مجروح شدنش می‌شود. پرستویی با بازی خارق‌العاده‌اش در این اثر سینمایی یکی از عاطفی‌ترین پدران ایرانی را خلق کرد. پرستویی با قدرت بی‌نظیرش در تجزیه و تحلیل نقش‌ها در فیلم سینمایی «مهمان داریم» نیز پدری متفاوت را به تصویر کشید. پدری که فرزندانش شهید شده‌اند و داغ آن‌ها را بر دل خود دارد و با دیگر فرزند جانبازش نیز نمی‌تواند به نقطه اشتراک برسد. پدری که در حسرت آن است که چرا زندگی خانوادگی‌اش مانند گذشته‌های نه چندان دور شیرین نیست و نمی‌تواند تمامی فرزندانش را در کنار خود داشته باشد.
عزت الله انتظامی:
در «روسری آبی» به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد پدری است که همه فرزندان خود را به خانه بخت فرستاده حالا تنهاست و گرفتار عشق دختر روستایی می‌شود. به دلایل خاصی بیش از عاشق بودن او برای معشوقه‌اش یک پدر است و مانند همه پدران ایرانی یک تکیه‌گاه محسوب می‌شود.
هرچند که انتظامی در این فیلم رسماً نقش یک «پدر» و یا «ناپدری» را ندارد و تصویری استعاری از پدر را خلق کرده است اما به دلیل استفاده از الگوهای درخشان توانسته تصویری دلنشین از یک پدر را ارائه دهد. همچنین فیلم «جایی برای زندگی»، «خانه‌ای روی آب»، «گاوخونی» نیز یکی دیگر از فیلم‌های این بازیگر نامدار است که در آن نقش پدر را داشته است.
محمدرضافروتن:
محمدرضا فروتن، پدر جوان و تاثیرگذار فیلم «شب یلدا» بار دیگر توانمندی خود را در این فیلم به رخ می‌کشد. نمایش اضطراب و نگرانی‌اش در فرودگاه هنگام خداحافظی از همسر و فرزند خود و پس از آن گریه‌هایش در راه بازگشت به خانه که با آهنگ دل دیوانه ی ویگن همراهی می‌شود و یا حرکات موزون، صحبت با خدای خویش، صحبت با وجدان و دورن خود و ... از هیچ بازیگری جز فروتن برنمی‌آید. سکانس دلتنگی‌های پدر برای دخترش که از او دورمانده از ماندگارترین سکانس‌های سینمای ایران است.
مهدی هاشمی:
بازیگر توانای سینما و تلویزیون و تئاتر ایران نیز یکی دیگر از بازیگرانی است که علاوه بر نقش آفرینی‌های درخشانش در بسیاری از آثار سینمایی و تلویزیونی در ۲ فیلم سینمایی «بهترین بابای دنیا» به کارگردانی داریوش فرهنگ و «آقا یوسف» به کارگردانی دکتر علی رفیعی تصویری ماندگار از یک پدر ایرانی را خلق کرده است.
هاشمی در فیلم کودکانه «بهترین بابای دنیا» مانند تمامی پدران دنیا که برای فرزندان‌شان یک قهرمان هستند به تصویر کشیده شده و توانسته در نقش ایفایی خود در فضای فانتزی این فیلم به خوبی ظاهر شود. بدون شک بازی درخشان هاشمی در فیلم «آقا یوسف» در نقش پدری میانسال که با دخترش به تنهایی زندگی می‌کند و تمامی هستی و خوشی‌های زندگی‌اش در را در وجود فرزندش می‌بیند، تصویری متفاوت از یک پدر دغدغه‌مند ایرانی را خلق کرده است. هاشمی در این فیلم پدری بازنشسته است که پنهان از چشم دخترش درخانه‌های مردم کار می‌کند و روزگار می‌گذراند او به طور اتفاقی شاهد رابطه دخترش با یکی از مشتریانش شده و ناگهان در خود شکسته و مجنون و دیوانه‌وار سر به کوی و خیابان می‌گذارد. «غیرت» به عنوان عنصر اولیه‌ای که در تمامی پدران و مردان ایرانی به چشم می خورد در نقش یوسف در این فیلم پدیدار شده و از این رو هاشمی در این فیلم به یکی از به یادماندنی‌ترین پدران تاریخ سینمای ایران بدل می شود.
محمد کاسبی:
یکی دیگر از پدران سینما و تلویزیون ایران است. این بازیگر نه تنها در فیلم «پدر» به کارگردانی مجید مجیدی بلکه در آثار تلویزیونی زیادی همچون «خوش رکاب» و «خوش غیرت» نیز تصویری حقیقی از پدران مقتدر را به تصویر کشیده است.
کاسبی هرچند که در فیلم «پدر» یک ناپدری است اما به دلیل داشتن ویژگی‌های عام اکثریت مردان ایرانی که تکیه‌گاه مادی و معنوی برای اعضای خانواده‌شان محسوب می‌شوند وجوه مثبت خود را در این اثر سینمایی رو می‌کند و برای بازی بی‌نظیرش در این فیلم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را از جشنواره فیلم فجر به دست آورد. بی‌شک کاسبی در این فیلم یک پدر تمام عیار ایرانی است.
رضا ناجی:
با دو فیلم سینمایی «بچه‌های آسمان» و «آواز گنجشک‌ها» به کارگردانی مجید مجیدی نقش ماندگار یک پدر را بازی کرد. ناجی در هر دوی این آثار نقش مردی تهیدست را ایفا می‌کند که گرچه با مشکلات مالی روبروست اما از جان و دل برای فرزندان خود کار می‌کند. او با ظرافت‌های خاصی که در بازی‌اش دیده می‌شود توانسته تصویری حقیقی از پدرانی که با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارند را به نمایش بگذارد.
پیمان معادی:
در فیلم «جدایی نادر از سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی نیز تصویری دلنشین از یک پدر جوان ایرانی را به مخاطبان ارائه می دهد. تصویری که در عین حال جدید بودن برای مخاطبان ملموس و باورپذیر است. او در این فیلم نه تنها خود پدری است که به شدت برای یگانه فرزندش دلسوزی می کند بلکه حضور پدر کهنسالش که به بیماری آلزایمر دچار است تأثیر زیادی در زندگانی‌اش دارد
علی مصفا:
برای بازی در فیلم سینمایی «گذشته» به کارگردانی اصغر فرهادی که هرچند ناپدری ۲ فرزند از همسر فرانسوی‌اش است اما احساس مسئولیت زیادی در قبال آن‌ها می‌کند و مانند تمامی پدران ایرانی برایشان دل می‌سوزاند.
فرهاد اصلانی:
برای بازی در فیلم «من مادر هستم» به کارگردانی فریدون جیرانی که با بازی درخشانش پدری را به تصویر کشیده که اگرچه در زندگی زناشویی خطاها و انحرافات بسیاری داشته ولی مانند تمامی پدران هنگامی که دختر خود را در آستانه خطر می‌بیند با پذیرش اشتباهات خود به حمایت از او می‌پردازد. بازی‌اش به عنوان پدر در فیلم «کوچه بی‌نام» هاتف علیمردانی و «دختر» میرکریمی او را تبدیل به یکی از درخشان‌ترین پدرهای نسل جدید کرد.
علاوه بر این پدران ماندگار، بسیاری از بازیگران خوب سینما و حتی جوان بازی‌های ماندگاری را در نقش پدر ایفا کردند.
حسین محجوب در فیلم «رنگ خدا» به کارگردانی مجید مجیدی
شهاب حسینی در فیلم «حوض نقاشی» به کارگردانی مازیار میری
مسعود رایگان در فیلم «خیلی دور، خیلی نزدیک» به کارگردانی رضا میرکریمی
مهران رجبی در فیلم «خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری
رضا عطاران در فیلم «دهلیز» به کارگردانی بهروز شعیبی
فرامرز قریبیان در فیلم «می‌خواهم زنده بمانم» به کارگردانی ایرج قادری
منوچهر نوذری در فیلم «چند می‌گیری گریه کنی» به کارگردانی شاهد احمدلو
رضا کیانیان در فیلم «نیش زنبور» به کارگردانی حمیدرضا صلاحمند ، فیلم «خانه‌ای روی آب» به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا و «کفشهایم کو» به کارگردانی کیومرث پوراحمد
محمدعلی فردین در فیلم «سلطان قلبها» به کارگردانی محمدعلی فردین
