داریوش و کوروش و امپراطوری فارسی را همه میشناسند/ عربستان صعودی یکی از اصلیترین برهم زنندگان ثبات منطقه است
نشست خبری اولیور استون سینماگر هالیوودی که مهمان سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر است، صبح روز ششم جشنواره برگزار شد و او به سوالات رسانهها در زمینههای مختلف پاسخ داد.
به گزارش فیلسین، نشست خبری اولیور استون تهیهکننده و کارگردان برنده اسکار امروز چهارشنبه پنجم اردیبهشت در ششمین روز از جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور اهالی رسانه و مطبوعات در پردیس چارسو آغاز شد.
در ابتدای نشست کیوان کثیریان مدیر رسانه سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر توضیحاتی را برای اهالی رسانه ارایه کرد. اجرای این نشست را امیر اسفندیاری معاون بینالملل جشنواره جهانی فیلم فجر بر عهده دارد و دقایقی پیش اولیور استون کارگردان مطرح هالیوود به سالن وارد شد.
امیر اسفندیاری در سخنانی بیان کرد: روزهای پایانی جشنواره را می گذرانیم و همانطور که می دانید مهمانان ویژهای از جهان در این جشنواره حضور داشتند. امروز در خدمت آقای استون هستیم که غیر از کارهای سینماییاش شخصیتی جهانی است و همه بک گراند کاری وی را میدانند.
وی ادامه داد: استون چند روزی است که در ایران است و در جشنواره هم تعدادی فیلم دیده است. وی ابتدا درباره حضورش در ایران توضیحاتی میدهد.
استون در پاسخ به این پرسش درباره حضورش در ایران عنوان کرد: چیزی را که با یقین میتوانم بگویم این است که در اولین سفرم شما گرمترین میزبان بودید و خنده شما همیشه برای من بود. این خنده گرم شما با من به هر زبانی صحبت میکند.
استون اعلام کرد: من در طول سالیان فعالیتم ۱۰ تا ۲۰ فیلم ایرانی دیدهام ولی هزاران فیلم دیگر نیز از نقاط دیگر جهان هم دیدهام پس لطفا از من نام فیلمهایی که از سینمایتان دیده و خوشم آمده نپرسید. من در این چند روز در جشنواره فیلمهایی دیدم و همیشه سینمای ایران را تحسین کردم. در این سفر هم چندین فیلم دیدم و هنوز میبینم چون خودم را به روز میکنم نه فقط با سینمای ایران بلکه خود را با سینما به روز میکنم.
وی درباره دلیل آمدنش به ایران در این مقطع گفت: ایران به خاطر تاریخ ۲۵۰۰ سالهاش فرهنگ بزرگی دارد که در جهان مهم است. داریوش و کوروش و امپراطوری فارسی را همه میشناسند. من در همه این سالها دوست داشتم به ایران بیایم ولی مشغلههایم اجازه نمیداد. پسرم شان به ایران آمد و مرا تشویق کرد که به ایران بیایم اکنون هم با همسرم که اهل کره جنوبی است به ایران آمدم.
کارگردان «اسنودن» متذکر شد: سال قبل من در جشنواره فیلم بوسان داور بودم و کلی فیلم آسیایی خوب دیدم. فیلم «سد معبر» از محسن قرایی و یک فیلم کرهای را که به عنوان برنده مشترک در نظر گرفتیم، دیدم فیلمی که نقش اصلیاش را حامد بهداد بازی می کرد. صادقانه باید گفت این فیلم به طرز شگفتآوری مشکلات شهر تهران را نشان میداد که البته در نیویورک هم این مشکلات وجود دارد. ما بازی کاراکترهای مختلفی را دیدیم و نقش اصلی آن بهداد را تحسین کردیم.
وی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره ساخت فیلمی درباره شخصیتهای سیاسی یا غیرسیاسی ایران اظهار کرد: من خود را یک ژورنالیست نمیدانم بلکه خودم را دراماتیست میدانم و زمانی که از درام خسته میشوم سراغ مستند میروم چون روح مرا تازه میکند. من با رهبران سیاسی مثل چاوز، پوتین، نتانیاهو و یاسر عرفات کار کردهام و این مستندها باعث میشود دوباره به دنیای واقعی بازگردم و زندگی را به طور ملموس حس کنم.
این سینماگر ادامه داد: درحال حاضر برنامهای درباره ساخت فیلم برای یک شخصیت سیاسی ندارم زمانی هم یک خبر جعلی منتشر شد که قرار است فیلمی درباره محمود احمدینژاد بسازم و نامه درخواستی برای این منظور داشتهام اما من آنقدرها هم جاه طلب نیستم ولی شاید روزی این فرصت دست دهد که فیلمی درباره یک سیاستمدار ایرانی بسازم.
وی درباره جعفر پناهی فیلمساز ایرانی و ممنوعالخروجی او برای حضور در جشنواره کن عنوان کرد: من فکر میکنم فیلمساز مهم است که بتواند فیلمش را بسازد. من درباره جزییات سیاسی فعالیتهای پناهی اطلاعات کافی ندارم اما شخصا طرفدار آزادی بیان هنری تا حد ممکن هستم. اما اگر من مسئول این کار باشم اجازه میدهم که به کن برود ولی باید فکری کرد که دیگران هم آزرده خاطر نشوند.
استون در پاسخ به پرسش دیگری درباره نقل قولی که نسبت به فیلمهای ایرانی و هندی کرده و اینکه این فیلمها کسل کننده هستند، بیان کرد: من در این زمینه خیلی کلی صحبت کردم و روند فیلمهای فستیوالی را توضیح دادم و اینکه بیشتر این فیلمها خستهکننده هستند که البته در میان آنها فیلم جداب هم وجود دارد ولی من در جمع دانشجویان حرف میزدم و گفتم فیلمهایشان را جذاب کنند و تا میتوانتد فیلم را پر کشمکش نگه دارند. حتما بیلی وایلدر را میشناسسید او به من گفت چرا چند ساعت درباره نیکسون فیلم میسازی درحالی که من نیکسون را دوست داشتم.
کارگردان «جوخه» درباره ساخت فیلم ضدایرانی «اسکندر» گفت: نسخهای از «اسکندر» که همه جا تبلیغش میکنم ۱۰ سال بعد در سال ۲۰۱۴ بیرون آمد و خوب هم عمل کرد اما نسخه اولیه که ۲۰۰۴ با برادران وارنر ساخته شد که آنها از من خواستند صحنههای خشونت و جنسی کم و حذف شود.
وی متذکر شد: آنچه که سوتفاهم ایجاد کرد این است کا در این جنگ و رویارویی امپراطوری پارس با سپاه اسکندر که از طرف ایران داریوش است او دچار یک حمله عصبی میشود و میدان نبرد را ترک میکند و این باعث میشود که ارتش ایران شکست بخورد اما وقتی اسکندر پیروز میشود ردای خود را درمی آورد و به داریوش ادای احترام میکند. به هرحال آزادی عقیده وجود دارد و اسکندر روی چنین نکتهای تاکید میکند و حتی افرادش از او میخواهند که دست به غارت بزند اما او میگوید ما آدمهای معمولی نیستیم. این را هم بگویم وقتی که این فیلم بیرون آمد زمان بدی بود و مصادف شد با زمانی که جرج بوش تصمیم گرفت به عراق حمله کند.
وی درباره کاراکتر آریوبرزن توضیح داد: این کاراکتر در فیلم وجود نداشت اما شخصیتی به عنوان مشاور اعظم وجود داشت که خبره و زیرک بود. من بر این نکته تاکید کنم که در فیلم کسی را که به امپراطوری ایران حمله کرد پیدا کردند و او را کشتند.
وی درباره اینکه آیا قبل از حضورش در ایران از طرف صهیونیستها تهدید شده یا خیر بیان کرد: تنها انتقاد از من درباره حضورم در ایران از طرف رسانههای افراطی و محافظهکار اسراییل بود و از طرف خود آنها هم درخواست مصاحبه با احمدی نژاد مطرح شد.
استون در پاسخ به پرسشی درباره ساخت فیلم درباره بحران جنگ در خاورمیانه و اینکه چه کشوری را به عنوان سوژه خود انتخاب میکند، عنوان کرد: موضوع بزرگی را مطرح کردید. فیلم مستند شاید بتواند جواب مشخصی به این سوژه بدهد به عنوان نمونه من فیلمی درباره بوش ساختم و رشد او را از زمانی که تحصیل میکرد، شروع کردیم و زمانیکه اعلام جنگ داد فیلم تمام شد.
این فیلمساز هالیوودی تصریح کرد: این فیلم صحنه مهمی دارد که در آن شورای امنیت دور هم جمع است و درباره اهداف مهم آمریکا حرف میزنند. دیک چنی در آن فیلم به سمت نقشه میرود و درباره خاورمیانه حرف میزند. او میگوید اهداف چیست و بعد میگوید جایزه پول و نفت است و در سخنانش از ایران و تهران حرف میزند. یک نفر از او درباره استراتژی خروج میپرسد و او میگوید استراتژی برای این کار نداریم. در آمریکا عکسالعملها به فیلم من بی تفاوتی بود و من خیلی ناراحت شدم که مردم آمریکا دیگر به موضوع جنگ اهمیت نمیدهند.
وی ادامه داد: یک سیاست تغییر رژیم نسبت به خاورمیانه وجود دارد که درباره لیبی، لبنان سوریه و ختم کلام ایران است. این الگو از ۲۰۰۱ تا الان که ۲۰۱۸ است بوده و باید درک شود که چقدر در عراق فاجعه آفریده شده است. این سیاست وجود دارد که ما خاورمیانه را نابود میکنیم به شکلی که انگار اهمیت ندارد. اصطلاحی شکل گرفته به نام «تخریب خلاقانه» و براساس آن کشورها را خراب میکنند. داعش را ببینید که تراژدی این روزهاست. تاریخ را باید به دقت خواند و فرقی ندارد که بوش باشد یا ترامپ یا اوباما. آمریکا هر معاهدهای که جلوی اهدافش را بگیرد، زیر پا میگذرد.
استون درباره نگاه سیاسی به فیلمسازانی مثل فرهادی و جوایزی که دریافت میکنند، گفت: نمیتوان گفت همه فیلمها سیاسی هستند اما گاهی بعضی فیلمسازان انتقادات خود را سخت مطرح میکنند. از فیلم «سد معبر» یاد میکنم که خیلی واقعی بود و با وجود سختیها، نشان داد لطافتها در مردم باقی مانده است. شاید انقلاب باعث شده مردم اهل لطافت باشند و زندگی واقعی برای آنها جریان داشته باشد.
وی درباره سوالی در مورد آزادی بیان هنری گفت: انتقادات به آمریکا و سیاست خارجی آنها را نمیتوان بیان کرد. فیلم «بوش» که اینقدر حساس بود هیچ جذابیتی برای هیچ استودیویی نداشت و من به سختی پول آن را تهیه کردم. به طور مثال فیلم «اسنودن» برای چه کسی جذابیت دارد. من در سال ۲۰۱۶ که این فیلم را ساختم حتی یک پنی هم پول جذب نکردم و تمام پول اسنودن را از فرانسه و آلمان گرفتم. درباره آزادی بیان هنری در ایران هم باید بگویم که من درباره ایران اطلاعات کافی ندارم اما امنیت ملی برای همه کشورها مهم است و اگر فیلمساز انتقادش را با ظرافت بگوید در نهایت فیلم ساخته میشود. من در «سد معبر» توانستم خشم را حس کنم. ایران و روسیه مستثنی نیستند و چندین فیلم انتقادی در روسیه هم ساخته شده است. من در امریکا هرچه سعی کردم هیچ پخش کنندهای کارم را قبول نکرد و «اسنودن» اکران متوسط و سطح پایینی داشت.
وی درباره شناخت فیلمسازان ایرانی اظهار کرد: من بعضی از سینماگران ایرانی را که در جشنواره ها دیدهام، می شناسم.
کارگردان «قطار سریعالسیر نیمهشب» به خبرنگار فرانسه گفت: وقتی دیشب در تلویزیون ایران رییس جمهور شما مکرون را دیدم که دوشادوش ترامپ ایستاده و درباره برجام صحبت میکند، متعحب شدم. مکرون جوانکی که نه از تاریخ و نه سنت فرانسه اطلاع دارد برای من غیرقابل باور بود و من یاد شیراک رییس جمهور قدرتمند این کشور افتادم. این دوشادوشی مکرون در کنار ترامپ یادآور دوران استعمار قدیم فرانسه است که باید برای قدرت در کنار آمریکا بایستد.
در ادامه این نشست اسفندیاری درباره تعامل با فیلمساران ایرانی گفت: رضا میرکریمی خودش یک فیلمساز جهانی است و بسیاری از فیلمسازان دیگر نیز خارج از کاخ جشنواره شناخته شده هستند. ملاقاتی هم برای پنجشنبه داریم که استون با بعضی دیگر از فیلمسازان ایرانی دیدار کند.
استون درباره سینمای ایران و فهم رویکرد آن برای غرب بیان کرد: مردم آمریکا هنوز اهل زیرنویس دیدن نشدهاند به همین دلیل سینمای فرانسه هنوز در آنجا خیلی راه نیفتاده است. سینمای آمریکا خودشیفته است و مردم بیشتر سینمای خود را میبینند.
وی در پاسخ به خبرنگار قطری درباره وضعیت کشورهای منطقه و اینکه میخواهد فیلمی در این زمینه بسازد یا خیر، گفت: به نظرم عربستان صعودی یکی از اصلیترین برهم زنندگان ثبات منطقه است و شما هم که از قطر میآیید و این را بهتر میدانید.
وی درباره اینکه ترامپ را به کدام بازیگر تشبیه میکند، گفت: ترامپ شبیه بیلز باب است که چهرهای شیطانی دارد. باید اسطوره شناسی بابل را بدانید.
وی درباره تصاویر جنگ ایران و عراق عنوان کرد: من این تصاویر را دیدهام. نباید از نقش آمریکا در این جنگ غافل شد چون که تسلیحات شیمیایی را در اختیار عراق قرار داد. البته گفته شده آلمان این تسلیحات را در اختیار عراق قرار داده است اما فکر میکنم این یک جنگ نیابتی بود و عراق به نیابت از آمریکا در برابر ایران میجنگید.
استون در پایان این نشست رسانهای در پاسخ به سوالی درباره جشنوارههای آمریکا و اینکه سیاست زده هستند یا خیر، اظهار کرد: به نظر میرسد که اینگونه است و انتخابات نیز در این زمینه تاثیر دارد.