امسال نیز باوجود فروش چند فیلم بالای ۱۰ میلیارد تومان، در پایین جدول سالانه فروش، با آثاری مواجهیم که شکست سختی در گیشه سینماها داشتهاند.
درحالیکه هزینه تولید فیلم در این سالها مابین پانصدمیلیون تا یکمیلیارد ساله در حداقلیترین و ارزانترین حالتش تخمین زده شده است. این فیلمها در بهترین حالت ۱۴۲میلیون و در بدترین حالت ۱,۵میلیون فروش کردهاند، فاجعهای که اصلاً قابلهضم نیست. پاسخ به این سؤال که چرا و با چه حساب و کتابی به اکثر این فیلمها وام داده میشود و دولت از آنها حمایت میکند موضوع این بحث نیست.
در اینجا بیشتر میخواهیم به معرفی و مقایسه در غالب جدولی کوتاه بپردازیم که کمفروشترین و شکستخوردهترین فیلمهای سال چه فیلمهایی هستند. ماجرایی که هرسال اتفاق میافتد ولی در هیاهوی حواشی جشنواره و فروشهای چندمیلیاردی فیلمهای اول جدول فروش، نادیده گرفته میشود. سوژههای تکراری و کلیشهای، بازیگران ناآشنا و یا نهچندان محبوب و زمان اکران نامناسب از مهمترین دلایلی است که در کنار تبلیغات نامناسب و عوامل نهچندان حرفهای به شکست فاجعهآمیز این فیلمها دامن زدهاند. به این دلیل که همین فیلمها با تبلیغاتی بهتر و درزمانی مناسبتر شاید دهها برابر این میزان از فروششان میفروختند و به این شکل شکستخوردگان مطلق گیشه نامیده نمیشدند و البته مدیریت اکران که از مهمترین مباحث حلنشده سینمای ایران در همه این سالها بوده و هست که اگر حل شود فیلمها در شرایط متعادل و منصفانهتر با تبلیغات تلویزیونی و شهری برابر میتوانند رقابت کنند و هم دیدهشده و هم در گیشه موفقیت کسب کنند.
نام فیلم | هفته نمایش | فروش(میلیون تومان) | تاریخ اکران |
ربوده شده | ۴ | ۱۴۲ | ۳۱ شهریورماه |
سایه | ۴ | ۱۰۰ | ۳شهریورماه |
فرار از اردو | ۴ | ۶۰ | ۱۹ ابانماه |
ابوزینب | ۶ | ۵۶ | ۲۴ مهرماه |
رفقای خوب | ۴ | ۱۸ | ۲۴ شهریورماه |
بچههای جسور | ۳ | ۱۲ | ۶ بهمنماه |
کربلا جغرافیای یک | ۳ | ۱۰ | ۷ مهرماه |
دوازده صندلی | ۳ | ۶ | ۲۷ مردادماه |
حریر | ۳ | ۳ | ۲۴ آذرماه |
شرفناز | ۳ | ۱,۵ | ۱۱ آذرماه |
ربودهشده
«ربودهشده» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی بیژن میرباقری و تهیهکنندگی جواد نوروزبیگی ساخته سال ۹۴ است. «ربودهشده» پس از فیلمهای «طبقه سوم»، «دوزخ، برزخ، بهشت» و... پنجمین ساخته میرباقری در مقام کارگردان است.
داستان: زوجی در آستانه مهاجرت دچار مشکلاتی میشوند که مسیر زندگیشان را تغییر میدهد.
بازیگران: نیکی کریمی، روزبه بمانی، سروش صحت، مارال فرجاد، پگاه خسروی، حامد جوادی، کامران ملکی و پرویز آبنار.
نویسنده و تدوین: بیژن میرباقری
تهیهکننده: جواد نوروز بیگی
صدابردار: پرویز آبنار
جلوههای ویژه میدانی: آرش آقابیگ
مشاور رسانهای و مدیر تبلیغات: محسن سرافراز
سایه
«سایه» فیلمی به کارگردانی مسعود نوابی است که داستان آن به پسر و دختری میپردازد که قصد دارند با یکدیگر ازدواج کنند اما با مخالفت پدر روبهرو میشوند…
بازیگران: رضا کیانیان در نقش سرگرد ساجدی، پدرام شریفی، دیبا زاهدی، فاطمه گودرزی، شبنم مقدمی، ثریا قاسمی و محمود مقامی
نویسنده: سعید رنجبر و وانا همتی
تهیهکننده: بهنام شهیدی
موسیقی: ستار اورکی
مجری طرح: بهنام شهیدی و حمیدرضا سعیدپور
فرار از اردو
«فرار از اردو» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی غلامرضا رمضانی، داستان گروهی از دانشآموزان شهرستان میبد برای اردویی دوروزه به شمال کشور است که در آستانه رفتن به سمت دریا، برنامه آنها توسط مسئولان مدرسه تغییر میکند که این تغییر برنامه مسائل و مشکلاتی را در پی دارد. «فرار از اردو» بانام قبلی «فرار از قلعه رودخان» نهمین ساخته غلامرضا رمضانی بعد از فیلمهای «گنجشكك اشی مشی»، «همبازی» و... محسوب میشود.
بازیگران: محمد بحرانی، سیروس همتی، شکرخدا گودرزی و گروهی از دانش آموزان شهرستان میبد یزد
نویسنده: غلامرضا رمضانی
تهیهکننده: حسن آقاکریمی
مدیر فیلمبرداری: محمدرضا سکوت
جوایز: برنده پروانه زرین بهترین کارگردانی برای غلامرضا رمضانی در جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان
و چهارمین فیلم از نگاه مردمی در دوره ۳۳ جشنواره فیلم فجر
ابوزینب
فیلمی به کارگردانی علی غفاری، ماجرای مقاومت یک خانواده لبنانی در سالهای اشغال این کشور به دست نیروهای رژیم صهیونیستی را روایت میکند. این فیلم روایتگر ایثار و فداکاری مادر خانوادهای است که باتحمل رنجهای فراوان، رازی را در سینه نهفته دارد. «ابوزینب» چهارمین ساخته علی غفاری پس از «شاهرگ»، «چراغقرمز» و «استرداد» بهحساب میآید.
بازیگران: کارمن لبس، باسم مغنیه، عمار شلق و یوسف حداد
نویسنده: محمود غلامی و رضا اسکندر
تهیهکننده: مرتضی شعبانی
جلوههای ویژه میدانی: داتود رسولیان
رفقای خوب
«رفقای خوب» فیلمی به کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی مجید قاری زاده ساخته سال ۹۴ است. این فیلم داستان زندگی یک بازیگر پیشکسوت را روایت میکند که سالهاست جلوی دوربین نرفته و حالا که بناست مراسم تجلیلی برایش برگزار شود هم هیچکس از محل زندگیاش خبر ندارد. اینجاست که رفقای قدیمی این بازیگر که آنها نیز مدتهاست به دنبالش هستند درصدد برمیآیند تا با کمک نوهاش، او را پیدا کنند.
بازیگران: جمشید مشایخی، داریوش اسد زاده، محمد کاسبی، عنایت بخشی، رضا رویگری، احمدرضا اسعدی، نوید لایقی مقدم، رامین ناصر نصیر و نعیمه نظامدوست
جلوه های ویژه رایانهای: محمدصادق کریمیان
بچههای جسور
«بچههای جسور» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی حجتاله سیفی و شهناز ارسالی، ساخته سال ۹۱ است.
داستان: دانیال و خواهرش در یک جستوجوی ذهنی وارد یک شهر قدیمی زیرزمینی میشوند که آدمهایش به طلسم افسونگر گرفتارشدهاند. آدمهایی که یا به شکل حیوان درآمدهاند و یا به مردان کوتولهای تبدیلشدهاند...
بازیگران: رضا ایرانمنش، لیلا بوشهری، مهرداد فلاحتگر و محمد نوری/ بازیگران نوجوان: مسیح سیفی، زهرا عباس زرگری و یعقوب نفهان.
نویسندگان: حجتاله سیفی و شهناز ارسالی
تهیهکننده: حجتاله سیفی
مجری طرح و پخش: ناهید فیلم
کربلا جغرافیای یک تاریخ
مستندی به کارگردانی داریوش یاری، در فاز نخست مروری مستند گونه بر حرکت حماسی امام حسین(ع) از ابتدا تا پس از شهادت در روز عاشورا دارد و در فاز بعدی چگونگی عزاداری در فرهنگهای مختلف در جهان را در ماه محرم بررسی میکند.
تهیهکننده: بهروز مفید
نویسنده: داریوش یاری
موسیقی: مجید انتظامی
پخش: حوزه هنری
دوازده صندلی
«دوازده صندلی» فیلمی به کارگردانی اسماعیل براری و نویسندگی داریوش رعیت، ساخته سال ۹۰ است.فیلم سینمایی «دوازده صندلی» که در جشنواره سیام فیلم فجر شرکت کرده بود توقیف شد و پس از چهار سال توقیف و لغو مجوز در سال ۹۵ مجوز اکران را کسب کرد.
داستان: هیچ انسان عاقلی ارزشمندترین دارایی خود را در صندلی عقب اتومبیلش مخفی نمیکند پس هویدا نخستوزیر رژیم پهلوی هیچگاه عاقل نبوده است! مسابقهای تند و نفسگیر برای یافتن پیکان هویدا آغاز میشود…
بازیگران: احمد نجفي، داريوش اسد زاده، افسر اسدي، جمشيد جهانزاده، مصطفي طاري، ارژنگ اميرفضلي، رامتين خداپناهي، عليرضا اوسيوند، رضا توكلي، مهران رجبی و آرش نوذري
تهیهکننده: اسماعیل براری
نویسنده: داریوش رعیت
حریر
فیلمی به کارگردانی فریال بهزاد در سال ۹۴ ساختهشده است.
داستان: چاقی بیشازحد دختری جوان و بااستعداد موانع زیادی را در زندگی برایش به وجود آورده است. چیزی که او نمیداند این است که وقتی اعتمادبهنفس داشته باشد و خود را باور کند میتواند هر هدفی را قابلدسترس کند...
بازیگران: علیرضا جلالیتبار، ژاکلین آواره، امیر صالحیزاده و روشنک عجمیان
تهیهکننده: غلامرضا آزادی
پخش: شکوفا فیلم
شرفناز
«شرفناز» فیلمی به کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی حسن نجفی ساخته سال ۹۳ است. این فیلم ابتدا با عنوان «راحله» از اداره نظارت و ارزشیابی مجوز ساخت گرفته بود که بعد به «شرفناز» تغییر نام داد. تهیهکنندگی «شرفناز» را در ابتدا جمال شورجه بر عهده داشت که در آغاز فیلمبرداری، تهیهکنندگی نیز به حسن نجفی واگذار شد.
همه صحنههای فیلم در منطقه چابهار فیلمبرداری شده است. «شرفناز» اثری کاملاً متفاوت با ساختههای پیشین نجفی است و با توجه به فضای بیابانی و مناطق کویری در شرایط تولید سختی فیلمبرداری شده است.
داستان: شرفناز میترسد الیاس کوچکش به سرنوشت احمد دچار شود. او سالهاست که به فرار از این جهنمدره میاندیشد. سرانجام یک روز با الیاس به آنسوی کوههای رنگی میگریزد که همیشه آرزوی دیدنش را داشت.
بازیگران: حمیرا ریاضی، ضرغام استادیاصل، علی اوسیوند و یاسمن اوسیوند همراه با تعدادی از هنرمندان بومی منطقه
نویسنده و تهیهکننده: حسن نجفی
مدیر فیلمبرداری: بایرام فضلی
پخش: حوزه هنری
مطلب مغفول در مقدمه این مطلب که لازم است در مؤخره یادآور شود، ضعف زیاد فیلمها در اجرا، متن و حداقلیترین المانهای جذب مخاطب است. بهطوریکه برخی از این فیلمها اگر در تلویزیون و در روزهای انتهایی هفته نیز برای خانوادهها نمایش داده شود احتمالاً مخاطب چندانی نخواهند داشت، چه برسد به سینما که مخاطبانش کمی متفاوتتر هستند و برای دیدن فیلم هزینه و وقت میگذارند. به عبارتی سازندگان و نمایشدهندگان این فیلمها باید بیش از هر چیز از خود بپرسند چرا و با چه فاکتورهایی مردم علاقهمند به سینما باید در ترافیک و هوای آلوده کلانشهرها به سینماها بیایند و این فیلمها را که حداقلیترین عناصر جذب مخاطب را ندارند، تماشا کنند؟!