لوگوی فیلسین لوگوی فیلسین
بستن
مشاهده همه نتایج مربوط به “ ”
  • منو
  • ورود
  • تبلیغات در فیلسین
  • سینما
  • اخبار
  • مشارکت
  • رسانه
جشنواره ها
  • اسکار
  • کن
  • فیلم فجر
  • جهانی فیلم فجر
  • سینما حقیقت
  • فیلم شهر
  • بین‌المللی فیلم شهر
  • فیلم کوتاه تهران
  • فیلم سبز ایران
  • کودکان و نوجوانان
سینما
  • اکران این هفته
  • محبوب ترین فیلم ها
  • فیلم های در حال اکران
  • جدول فروش
  • اخبار سینما
  • فیلم‌های گروه هنر و تجربه
بازیگران
  • ستاره ها
شبکه خانگی و تلوزیون
  • اخبار شبکه خانگی
  • اخبار تلوزیون
آخرین اخبار
  • اخبار ویژه
داغ ترین اخبار
  • سینما و تلوزیون
اخبار بازیگران
  • سینما و تلوزیون
اخبار فیلم ها
  • سینما
مشارکت‌کنندگان
  • مشارکت‌کنندگان برتر
ایجاد
  • ایجاد شخص جدید
  • ایجاد اثر جدید
راهنمای مشارکت در فیلسین
  • راهنمای مشارکت کاربران در فیلسین
ویدیو ها
  • تیزرها
تصاویر
  • عکس های هفته
  • گزارش تصویری
  • ورود
  • تبلیغات در فیلسین
  • سینما
    • جشنواره ها
      • اسکار
      • کن
      • فیلم فجر
      • جهانی فیلم فجر
      • سینما حقیقت
      • فیلم شهر
      • بین‌المللی فیلم شهر
      • فیلم کوتاه تهران
      • فیلم سبز ایران
      • کودکان و نوجوانان
    • سینما
      • اکران این هفته
      • محبوب ترین فیلم ها
      • فیلم های در حال اکران
      • جدول فروش
      • اخبار سینما
      • فیلم‌های گروه هنر و تجربه
    • بازیگران
      • ستاره ها
    • شبکه خانگی و تلوزیون
      • اخبار شبکه خانگی
      • اخبار تلوزیون
  • اخبار
    • آخرین اخبار
      • اخبار ویژه
    • داغ ترین اخبار
      • سینما و تلوزیون
    • اخبار بازیگران
      • سینما و تلوزیون
    • اخبار فیلم ها
      • سینما
  • مشارکت
    • مشارکت‌کنندگان
      • مشارکت‌کنندگان برتر
    • ایجاد
      • ایجاد شخص جدید
      • ایجاد اثر جدید
    • راهنمای مشارکت در فیلسین
      • راهنمای مشارکت کاربران در فیلسین
  • رسانه
    • ویدیو ها
      • تیزرها
    • تصاویر
      • عکس های هفته
      • گزارش تصویری
    • گیشه
  • اخبار داغ
  • آخرین اخبار

روایت تیرگی و تباهی

آقا یوسف

  • توسط شاهپور عظیمی
روایت تیرگی و تباهی

برخی هنگام ساخت فیلمی موسوم به سینمای اجتماعی معتقدند که فیلم اجتماعی قرار نیست راه‌حل را نشان دهد و وظیفه‌اش تنها طرح مشکلات است و بس. نمی‌دانیم سازنده‌ی این فیلم نیز چنین تعبیری دارد یا نه اما همین قدر می‌دانیم که طرح معضلات اجتماعی در یک فیلم و سپس رها ساختن تماشاگر با انبوهی از پرسش‌های بدون پاسخ، با روح فیلمسازی در سینمای داستان‌گو منافات دارد.

توجه: خطر لو رفتن داستان فیلم

یوسف مسکوب (مهدی هاشمی) بازنشسته است و در خانه‌های دیگران به عنوان نظافتچی کار می‌کند. دخترش رعنا (هانیه توسلی) را بسیار دوست دارد. اما در اثر یک اتفاق، ظنین می‌شود که نکند دخترش با دکتری ارتباط داشته باشد که آقا یوسف در خانه‌اش کار می‌کند. از سوی دیگر مرتضی (شاهرخ فروتنیان) دوست قدیمی آقا یوسف با همسرش دچار اختلاف است. یوسف ماجرای دکتر و رعنا را برای او تعریف می‌کند. به دکتر حمله می‌شود و مرتضی به همین جرم به زندان می‌افتد و آقا یوسف با دیدن زنی به نام شیرین (لادن مستوفی) و شنیدن صدایش که بسیار شبیه به صدای رعنا است، از سؤظن نسبت به دخترش دست برمی‌دارد. اما چندی بعد که آقا یوسف مشغول تمیز کردن خانه‌ی دکتر است، می‌شنود که زنی به آن‌جا می‌آید تا وسایل دکتر را با خودش به شمال ببرد. آن زن می‌آید و آقا یوسف این بار صدای دخترش رعنا را می‌شنود و او را می‌بیند.

«آقا یوسف» (۱۳۹۰) روایت علی رفیعی از زندگی مردی است که زندگی‌اش در عشق به دخترش خلاصه می‌شود و مطمئن است که دختر سربراهی دارد اما سرانجام پی می‌برد که چنین نیست. فیلم با ریتمی تقریبا کند، زندگی روزانه‌ی آقا یوسف را برای مخاطبش تعریف می‌کند. زندگی مردی که در خانه‌ی دیگران نظافتچی است و فیلمنامه‌نویس از همان ابتدا با تقابل دختر و مادری که یوسف برای‌شان کار می‌کند، قهرمان را به تماشاگران فیلم معرفی می‌کند تا بدانیم که دختر او، دختری دیگر است و یوسف به او افتخار می‌کند. اما از همان ابتدا که می‌بینیم رعنا ساعت سه بعد از نیمه‌شب به خانه می‌آید، متوجه می‌شویم که یوسف در خیالات خودش زندگی می‌کند و رعنا هم مثل خیلی از دختران ساکن کلان‌شهری مثل تهران، یک زندگی بیرونی و یک زندگی درونی دارد.

فیلمنامه تقریبا به ما نمی‌گوید که یوسف چرا دختر را این قدر دوست دارد. آیا به این دلیل است که مریم دختر مرتضی، پدرش را دوست ندارد؟ آیا قرار است مرتضی و یوسف، دو دوست قدیمی، دقیقا ضد هم رفتار کنند؟ فیلم به رابطه‌ی مرتضی و همسرش اشاره‌ای نمی‌کند تا ما بدانیم که چرا او سال‌هاست از دیدار دختر محروم است. آیا واقعا شخصیت بدی است؟ در طول سکانس‌هایی که مرتضی را می‌بینیم، او اصلا آدم بدی نیست (بازی و چهره‌ی مثبت فروتنیان هم در این مساله موثر است) پس چه کرده است که نباید دخترش را ببیند. مرتضی شخصیت مهمی در فیلمنامه است. او به خاطر یوسف به زندان افتاده است. اما ما هرگز اجازه پیدا نمی‌کنیم به وی نزدیک شویم. بنابراین رابطه‌اش با یوسف برای ما پذیرفتنی نیست. مرتضی به همان اندازه‌ی یوسف برای ما ناشناخته است. ما نمی‌دانیم همسر درگذشته‌ی یوسف برای او چه‌طور زنی بوده است که وی هنوز و بعد از پنج سال که از مرگش می‌گذرد، فراموشش نکرده است و هم‌چنان دوستش دارد. رعنا به عنوان عامل محرکه‌ی فیلمنامه نیز برای ما اصولا شناخته‌شده نیست. رفتارش با پدری که این قدر دوستش دارد، رنگ‌وبویی طبیعی ندارد. او برای پدرش غذا می‌پزد، لباس‌هایش را اتو می‌کند و یواشکی مراقب است که یوسف هر روز صبح برای چه کسی نان می‌خرد؛ و این تمامی چیزهایی است که از رعنا می‌بینیم.

از سوی دیگر فیلم، سرشار از رابطه‌های ابتر است. یوسف چه نسبت عاطفی با ترگل (مریم سعادت) دارد که این قدر با هم راحت هستند. دیگرانی که یوسف در خانه‌شان کار می‌کند، هر زمانی که فیلمنامه به آن‌ها نیاز دارد، پیدایشان می‌شود. زنی غذا در دهان پیرزنی می‌گذارد و می‌پرسد وقتی او و شوهرش پیر شوند، چه کسی غذا در دهان آن‌ها می‌گذارد؟ این سکانس که بلند شدن یوسف از سر سفره‌ی غذا را در پی دارد، به‌ هم ‌ریختگی او را برای ما «به نمایش می‌گذارد» یا در صحنه‌ی قهوه‌خانه، پیرمردی می‌آید که روزنامه‌ای با خودش آورده است حاوی خبر قتل دختری به دست پدرش؛ و کارکرد قهوه‌خانه در همین حد خلاصه می‌شود. ماجرای سیروس (صابر ابر) که وظیفه‌ی شاق نگهداری از پدر بیمارش را بر عهده دارد، بار دیگر تلنگری است از سوی نویسنده‌ی فیلمنامه تا ما بدانیم شخصیت اصلی فیلمنامه چه روزگار دشواری پیش رویش دارد و با رفتن رعنا، دیگر کسی را ندارد تا تروخشکش کند. در واقع می‌توان گفت که تمامی سکانس‌ها در فیلمنامه‌ی «آقا یوسف» به گونه‌ای نوشته شده‌اند که شخصیت اصلی خودش فاعل رخداد‌ها نیست و این رخداد‌ها برای این هستند که ما واکنش عاطفی و حسی آن‌ها را در زندگی قهرمان فیلم ببینیم. داستان فیلم شرح انفعال شخصیت اصلی است که کاری نمی‌کند و تنها شاهد رخ دادن اتفاق‌هایی است که گویی نمادی از زندگی او هستند. از جایی که یوسف با شنیدن صدای دخترش به‌ هم می‌ریزد تا زمانی که با شیرین روبه‌رو می‌شود و سپس که ماجرای مرتضی و زندانش پیش می‌آید، قهرمان فیلم در یک بلاتکلیفی گرفتار است. شاید گفته شود که این جزئی از استراتژی فیلمنامه است که قهرمان را بلاتکلیف نشان دهد و سرگشتگی او قرار است به نمایش درآید. شاید پاسخ این باشد که وقتی یوسف دختر را در خانه‌ی دکتر می‌بیند، چرا هیچ حرکتی انجام نمی‌دهد و می‌رود؟ این رفتن به چه معناست؟ به این معنا که داستان «آقا یوسف» به انتها رسیده است؟ حالا که یوسف از تردید درآمده و حقیقت را دریافته است، چرا هم‌چنان منفعلانه به راهش ادامه می‌دهد؟ نوع راه رفتن مهدی هاشمی در صحنه‌ی آخر به شکلی نیست که به ما نشان دهد شخصیت اصلی در درون به هم ریخته است و حقیقت تلخی را دیده و تحت‌تأثیر آن است. این تا حدی به واکنشی بازمی‌گردد که برخی هنگام ساخت فیلمی موسوم به سینمای اجتماعی از خودشان نشان می‌دهند و معتقدند که فیلم اجتماعی قرار نیست راه‌حل را نشان دهد و وظیفه‌اش تنها طرح مشکلات است و بس. نمی‌دانیم سازنده‌ی این فیلم نیز چنین تعبیری دارد یا نه اما همین قدر می‌دانیم که طرح معضلات اجتماعی در یک فیلم و سپس رها ساختن تماشاگر با انبوهی از پرسش‌های بدون پاسخ، با روح فیلمسازی در سینمای داستان‌گو منافات دارد.

تماشاگری که بیرون از سالن سینما با کوهی از معضلات مشابه روبه‌روست و ممکن است در زندگی‌اش بارها کسانی مانند یوسف را دیده باشد، چرا باید در سالن تاریکی بنشیند و شاهد روایت زندگی سراسر تیرگی و تباهی مردی باشد که دست‌آخر نویسنده‌ی فیلمنامه او را لابه‌لای انبوه معضلات و مشکلات به حال خودش رها کرده است؟ این پرسشی است که سینمای اجتماعی تقریبا هیچ‌گاه به آن پاسخی نخواهد داد.

منبع: ماهنامه سینمایی فیلم
فیلم سینمایی آقا یوسف (1390) شاهپور_عظیمی
ارسال

نقدهای مرتبط

  • داستان یک مکافات

  • دو راه‌حل برای یک مسأله

  • دو روی یک سکه

  • از دوربین تا واقعیت

  • چهار شب یک رؤیابین

  • خوشی‌ها و ناخوشی‌ها

مشاهده همه نقدهای مرتبط

آخرین اخبار

  • دلایل تحریم جشنواره از طرف «روز صفر»

  • سرانجام فجر 38/«خورشید» بهترین فیلم جشنواره

  • آسیایی‌ها بر قله‌ی اسکار 2020

  • «خون شد» بدون نشست

  • روز نهم جشنواره فیلم فجر/«پوست»

  • روز نهم جشنواره فیلم فجر/ «دشمنان»

  • روز هشتم جشنواره فیلم فجر/«من می‌ترسم»

  • روز هشتم جشنواره فیلم فجر/«پدران»

مشاهده همه اخبار

چهره ها

محسن تنابنده

محسن تنابنده

اصغر فرهادی

اصغر فرهادی

امیر جعفری

امیر جعفری

پژمان بازغی

پژمان بازغی

بهرام توکلی

بهرام توکلی

احمد مهران‌فر

احمد مهران‌فر

ابوالفضل پورعرب

ابوالفضل پورعرب

هاتف علیمردانی

هاتف علیمردانی

محمدعلی فردین

محمدعلی فردین

مهرداد صدیقیان

مهرداد صدیقیان

مهران غفوریان

مهران غفوریان

علیرضا خمسه

علیرضا خمسه

عزت‌الله انتظامی

عزت‌الله انتظامی

همایون اسعدیان

همایون اسعدیان

منوچهر هادی

منوچهر هادی

حمیده خیرآبادی

حمیده خیرآبادی

شاهرخ استخری

شاهرخ استخری

حسین یاری

حسین یاری

آیا میدانید ؟

  • زیر نور ماه

    این فیلم نخستین فیلم بعد انقلاب است که یک روحانی شیعه در آن به عنوان شخصیت اصلی قرار دارد.

  • انحصار ورثه

    «محمدعلی شعبانی» کارگردان این فیلم پسر «مرتضی شعبانی» فیلمبردار اکثر فیلم‌های آوینی است.

  • خط آتش

    کارگردان این فیلم سید علی سجادی حسینی در سر صحنه این فیلم در حالی که با گروهش مشغول آماده سازی صحنه بودند ناگهان گلوله ای به پیشانی اش اصابت کرده و جان خود را از دست میدهند.

    یکی از فشنگ های استفاده شد در این فیلم برخلاف همه فشنگ ها «جنگی» بوده و نه «مشقی»


  • خجالت نکش

    این فیلم اولین تجربه سینمایی رضا مقصودی در مقام کارگردان است

  • تحفه‌ها

    مهدی فتحی با نقش‌آفرینی به عنوان بازیگر اصلی در این فیلم و درخشش فوق‌العاده‌اش، به دنیای سینما معرفی شد. این در حالی بود که سعید پور‌صمیمی نیز که برای ایفای نقش در این فیلم جایزه سیمرغ را از آن خود کرد، پس از این تجربه در زمره یکی از بازیگران توانمند سینمای ایران قرار گرفت.

آخرین اشخاص به روز شده

مهرداد عباس‌پور

مهرداد عباس‌پور

بهرام افشاری

بهرام افشاری

ژاله کاظمی

ژاله کاظمی

علی‌رضا موسلانی

علی‌رضا موسلانی

هستی مهدوی‌فر

هستی مهدوی‌فر

متین برونسی

متین برونسی

ابراهیم امینی

ابراهیم امینی

مجید نوربخش

مجید نوربخش

محسن فضلی

محسن فضلی

احسان غفوریان

احسان غفوریان

مجید لیلاجی

مجید لیلاجی

شهره لرستانی

شهره لرستانی

آخرین آثار به روز شده

انفرادی

انفرادی

سونامی

سونامی

آشفته‌گی

آشفته‌گی

زیر نظر

زیر نظر

23 نفر

23 نفر

جان‌دار

جان‌دار

خداحافظ دختر شیرازی

خداحافظ دختر شیرازی

خانه پدری

خانه پدری

ناگهان درخت

ناگهان درخت

طلا

طلا

لیلاج

لیلاج

پرده توری

پرده توری

آخرین جشنواره های به روز شده

مشاهده همه جشنواره ها
سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر

هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر

هفتاد و دومین جشنواره فیلم کن

هفتاد و دومین جشنواره فیلم کن

سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر

سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر

نود و یکمین دوره جوایز اسکار

نود و یکمین دوره جوایز اسکار

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر

دوازدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی

دوازدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی

سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران

سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران

سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

سومین جشنواره فیلم سلامت

سومین جشنواره فیلم سلامت

  • logo-samandehi
  • دانلود اپلیکیشن فیلسین ویدیو
  • درباره ما
  • تماس با ما
با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید
  • instagram
  • telegram
  • googlePlus
  • twitter
  • facebook
  • aparat
  • درباره ما
  • تماس با ما
تمامی حقوق متعلق به فیلسین است. © 1395