قیصر (1348)

«جمشید مشایخی» در مصاحبه‌ای عنوان کرده است که بارها از من پرسیده‌اند، اگر قرارباشد نقشی را دوباره تکرار کنی کدام را انتخاب می‌کنی؟ و من پاسخ داده‌ام نقش خان‌دایی در قیصر.

«منوچهر اسماعیلی» دوبلور معروف ایران نیز تعریف می‌کند که به خاطر دیالوگ‌های تند و تیز بهمن مفید در قهوه‌خانه در آخر مجبور می‌شوند که خود بهمن مفید این دیالوگ‌ها را برای فیلم دوبله کند.

«فاطمعه معتمد آریا» : اگر قرار بود نقشی در این فیلم انتخاب کنم و بازی کنم دوست داشتم نقش «بهمن مفید» را بازی کنم چون احتیاج به قدرت و تسلط فراوانی داشت.

برخی فیلم قیصر را آغاز تحولی گسترده در عرصه اجتماعی و عاملی محرک در بازگشت توده‌ی مردم به سمت سنت‌ها و ارزش‌ها می‌دانند.

«هوشنگ کاووسی» در مقاله‌ای به نام « از داج‌سیتی تا بازارچه نایب گربه» به شدت به فیلم حمله کرد. او در این‌باره نوشت: وقتی قیصر را تماشا می‌کنم وصلت آن را با فیلم‌فارسی عیان می‌بینم و در می‌یابم که این فیلم ثمر پیوند بیگانه بیا و غول بیابانی است که در قهوه‌خانه قنبر اتفاق افتاده است.

«نجف دریابندی» می‌گوید: چرا قیصر به کلانتری نرفته است تا افسر نگهبان به پرونده‌اش رسیدگی کند؟ سوال مهملی است. این از قضا سرگذشت آدمی است که به کلانتری نرفته است. آن هایی که به کلانتری رفته‌اند سرگذشت دیگری دارند.

«ابراهیم گلستان» فیلم قیصر را یک فیلم گیرا و شایسته توجه کامل دانست. به گفته‌ی او اگر فیلم در حد قریحه و استعداد سازنده‌اش ساخته می‌شد یک فیلم برجسته می‌شد.

«دکتر علی شریعتی» از حامیان فیلم «قیصر» در زمان خودش بود.

دلیل اهمیت قیصر در این است که فیلم باوجود پایان تلخ و منسوب شدنش به جریان موج نو توانست مخاطب عام و خاص را به سینما بکشاند.

تیتراژ فیلم را عباس کیارستمی ساخت. این تجربه از اولین تجربه‌های کیارستمی در سینما بود.

این فیلم دو بار تدوین شد و در هر تدوین کوتاه‌تر شد و ریتم تندتری پیدا کرد. هرچند کیمیایی با این تغییرات موافق نبود. غیر از تغییراتی که توسط تهیه‌کننده رخ داد فیلم با شرط اینکه در پایان قیصر دستگیر شود مجوز اکران گرفت.

وقتی مسعود کیمیایی می‌خواست این فیلم را بسازد اسم‌ورسم چندانی نداشت و توسط بهروز وثوق به یک تهیه‌کننده معرفی شد. تهیه کنند فیلم کمی تغییر در فیلم‌نامه ایجاد کرد و با ساختش موافقت کرد.

اکران این فیلم با تعطیل شدن سینماها در آبان 57 به پایان رسید.

آماری درباره فیلم قیصر وجود دارد که می‌گوید این فیلم در مدت 9 سال اکران دویست میلیون فروش داشته است و 65 میلیون نفر فیلم را دیده‌اند.

قیصر : احترامت واجبه خان دايی! اما حرف از مردونگی نزن که هيچ خوشم نمياد.کی واسه من قد يه نخود مردونگی رو کرد تا من واسش يه خروار رو کنم؟ اين دنيا واسه من هميشه کلک بوده و نامردی. به هر کی گفتم نوکرتم با خنجر کوبيد تو اين جيگرم.

قیصر : « من فقط دو تا گیر کوچیک دارم. یکی این که به ننه مشدی قول دادم ببرمش زیارت، یکی‌ام اینکه یه جوری مهرمو از دل اعظم بیارم بیرون. همین و همین! »

قیصر : « فکر کردی چی ننه؟ کسی از مردن ما ناراحت میشه؟ نه ننه... سه دفه که آفتاب بیوفته لب این دیفار و سه دفه اذون مغربو بگن، همه یادشون میره ما کی بودیمو واسه چی مردیم همون جوری که ما یادمون رفته... این دوره زمونه کسی حوصله قصه شنفتن نداره. »